Specific Categorie

Het belangrijkste verschil tussen de oude en nieuwe wetgeving is dat er geen onderscheid meer gemaakt zal worden tussen recreatief en beroepsmatig vliegen met een drone. Elke drone gebruiker dient dezelfde regels te volgen die gebaseerd zullen zijn op het risico van de vlucht en de drone zelf. Deze regels zullen in alle EASA landen gelden. 

In de Specific categorie vallen alle dronevluchten die niet uitgevoerd kunnen worden in de open categorie en die een hoger risico met zich meebrengen. Hieronder vallen vluchten waarbij er buiten het zicht van de piloot wordt gevlogen of in gecontroleerd luchtruim. Om deze vluchten uit te mogen voeren, moet het bedrijf aan kunnen tonen de risico’s zo klein mogelijk te houden. Dit kunnen ze bijvoorbeeld doen door aan te geven te vliegen met opgeleide dronepiloten en volgens goedgekeurde procedures. Om het ietwat gemakkelijker te maken, komen er wel standaard scenario’s voor veel voorkomende typen vluchten, zo hoeven die niet steeds opnieuw uitgewerkt te worden. 

Er gelden een aantal algemene eisen voor het vliegen in de Specific categorie. Ten eerste bent u verplicht om u als bedrijf of als persoon bij het RDW drone register in te schrijven, er zijn 3 manieren om de rechten te bemachtigen om vluchten in de specific categorie uit te mogen voeren:
- een declaratie voor een bepaald type vlucht indienen,
- een vergunning krijgen voor een bepaald type vlucht, en
- een LUC vergunning behalen (vrijwillige keuze)

Als bedrijf kunt u ook een eigen scenario ontwikkelen, dit dient u dan wel volgens de SORA (Specific Operation Risk Assessment) methode te doen. De operator dient dus een (goedgekeurd) operationeel handboek in bezit te hebben. Voorheen was dit ook al een vereiste, voor operaties in de open categorie is er geen operationeel handboek nodig. Lees hieronder meer over de verschillende mogelijkheden:

STS: De eerste mogelijkheid is STS, oftewel een standaardscenario. Het is het makkelijkst om onder STS te gaan opereren. Voor bepaalde standaardsituaties zijn er al regels en beperkingen vastgelegd, dit houdt dus in dat u zich hieraan dient te houden voor de reeds uitgeschreven operatie. Omdat de beperkingen en regels van te voren per situatie al vastgelegd zijn, kan dit nadelig zijn. U moet dan namelijk uw operatie hierop aanpassen. U dient eenmalig een STS in te dienen bij de ILT, vervolgens ontvangt u voor het type operatie dat in het standaardscenario omschreven staat ontheffing. U dient de STS wel toe te voegen aan het operationeel handboek. 

PDRA: Naast een STS is er ook de PDRA (pre-defined risk assessments). Een operatie in een standaardsituatie (zoals hierboven omschreven), zal altijd duidelijk en tot in detail omschreven zijn. Bij een PDRA heeft u geen last van het nadeel bij een STS, een PDRA treedt minder in detail per situatie en heeft alleen betrekking op veiligheidsrisico's.

SORA: Als uw operatie niet past in een STS of een PDRA, kunt u kiezen voor een SORA (Specific Operations Risk Assessment), dit dient u wel in te dienen bij de ILT. Een SORA is een uitgebreide risicoanalyse van de operatie, hierdoor is een SORA ook lastiger te verkrijgen. U dient namelijk zelf een analyse uitvoeren en de concept operatie (ConOps) uitschrijven. Een SORA kan niet gebruikt worden voor zeer risicovolle en complexe operaties, hiervoor bestaat LUC. 

LUC: Als u flexibeler te werk wilt gaan en niet zoals bij SORA afhankelijk wilt zijn van ILT om uw gewenste operaties uit te kunnen voeren, dient u een LUC (Light UAS operator Certificate aan te vragen. Het grote voordeel van deze vergunning is namelijk dat u uw eigen SORA's vooraf aan de operatie mag goedkeuren. ILT controleert pas achteraf (dus na de operatie) of u de SORA's juist hebt goedgekeurd. U komt niet zomaar in aanmerking om LUC aan te kunnen vragen, hiervoor dient de operator te voldoen aan aanvullende eisen. Een aantal mogelijkheden van een LUC zijn bijvoorbeeld dat u kunt vliegen zonder declaraties voor standaard scenario's en dat u zelf de vlucht goed kan keuren vdie volgens PDRA en niet volgens PDRA gaan. Daarnaast kunt u met een LUC ook een vlucht in het buitenland laten plaatsvinden zonder extra toestemming van de ILT. Wil u meer weten over de mogelijkheden en het aanvragen van een LUC? In de brochure op de website van Rijksoverheid vind u momenteel veel meer informatie over onder andere dit onderdeel van de nieuwe wetgeving.

Huidige ROC / RPA-L piloten en operators

Huidige ROC / RPA-L piloten en operators zullen straks in de Specific categorie terecht gaan komen. Op de website van Rijksoverheid zijn er momenteel brochures online gekomen met o.a. uitleg over wat de nieuwe wetgeving zal betekenen voor mensen die momenteel in het bezit zijn van een ROC vergunning. In deze brochure wordt er onder andere verder ingegaan op de standaard scenario's die opgesteld zijn. Daarnaast kunt u in de brochure ook meer informatie vinden over de C5 en C6 klassen drones. 

De specific categorie is speciaal voor dronevluchten die niet binnen de beperkingen van de Open Categorie passen. Denk aan vluchten buiten zichtbereik (BVLOS), vluchten hoger dan 120 meter of vluchten met drones zwaarder dan 25 kg. Als u als organisatie momenteel al onder volledig ROC vliegt, kunt u waarschijnlijk uw huidige operationele handboeken, eventuele SORA's (meer over de SORA systematiek vindT u op de website van de rijksoverheid), opleidingen en toestelkeuringen in veel situaties blijven gebruiken. 

Geldigheid ROC-light en ROC

Als u op 31 december 2020 nog in het bezit bent van een ROC-light ontheffing of ROC vergunning, kunt u nog een jaar – dus tot en met 31 december 2021 – doorvliegen conform de operationele voorwaarden zoals die nu ook op uw organisatie van toepassing zijn. Na dit jaar is het helaas niet meer mogelijk om met deze nationele documenten te vliegen onder de oude wetgeving. Zowel voor ROC als ROC-light houders zal er een overgangsregeling komen. Voor ROC operators zullen hun huidige voorrechten omgezet worden naar de Europese situatie door de Inspectie leefomgeving en transport. Dit kan mogelijk wel alleen gelden voor de mensen die ook daadwerkelijk de theorie opleiding gevolgd hebben.